lunes, 22 de junio de 2015

CAMIÑANDO POR SOBORVIÑAS, FONTES, PATRIMONIO, …, por Ramón Laíño


Vista de Soborviñas desde a estrada principal, en direcçión a Noia. Pertençe á parroquia de Arghalo, do conçello de Noia.



Entramos no caminho da adea, vindo de Tállara-Merelle (Lousame).



Conforme imos avançando, o verde sempre aleghra e embeleçe o entorno.



Vemos a disposiçión das casas á beira do caminho. 



As hortas, a cotío, humaniçan as poboaçións, como tamén, os montes. 



Fai apariçión a man dereita, a casa onde viviron ata o final, Ramón de Cadarnoxo e Saladina de Carboeiro.



Portal de entrada. 



Xardín na fronte da casa e ao fondo. 



Proseguimos a andaina. 



Casa restaurada.



Fonte e lavadeiro de Catafarás



A fonte, de máis perto.



Lavadeiro visto desde o desaghue.



Outro enfoque da fonte.



Unha perspectiva diferente do lavadeiro.



O tellado, coas súas vighas.



A señora Pepa da Eira sentada a carón dun pé do hórreo. Esta muller viñera de Pomar do Río, en Cures e conocíana de solteira, como Pepa de Arribóns.



Como estaba en perigho de derrube, retiránrolle a madeira e o tellado, desmontando a súa estrutura. 


As ghaliñas andan ceibas pola eira, peteirando no chan.



Seghundo ela, o hórreo pertençe a tres propietarios. Eles, teñen unha parte.  



Fachada sureste da construcçión.



Continuamos a rota a través da aldea. Ollamos que nas ruínas, soen inçar as hedras e outro tipo de vexetaçión. 



No paso polo lughar, altérnanse construcçións novas, coas tradiçionais.


Camposos e arboreda.


Posible abrigho de leña.



Unha xoven acompanhando a unha senhora maior.



Avançamos cara o norde.



Cans coidando da súa horta.



Casa abandodada.



A parede é de porpiaño, pero está enfoscada en cemento.



As casas están acaroando o antigho camiño de carro.



O caminhante fai caminho.



Por veçes vense máis claros. 



Limoeiro cos froitos.



E horta, con outra aldea ao fondo da foto.



Óllase na curva, un muro de nova factura, coa súa casa.




Mestura na paisaxe, do prado pola actividade do home e o monte ao seu ritmo.



Muro, enreixados.



Casa e horta sen xente.



Antigha forja de Rogelio. A estrada e o río ao fondo. 



Visión frontal da casa deshabitada e muro de pedra típico.



 Vivenda pechada entre outras habitadas. 



Eira que foi quedando encadrada. 



En diversas partes do recorrido, este caminho era corredoira. 



A vexetaçión refresca e da sombra.


Cruçeiro da Rúa Nova. 


A súa base en escaleira. 



O Cristo, con dous acompañantes xunto dos seus pés. 



María no seu reverso. 



Cuberto con xanela e portal de madeira. 




Perfil do cruçeiro.




Indicadores do cruçeiro e da Cova da Moura. 



Caminho deica a mámoa da Cova da Moura. 



Luçes e sombras entre a follaxe do arboreda.



Casa de pedra enfoscada en cemento e pintada. 



Portal de madeira pintada. 



Baixada do caminho. 


Casa de pedra de mampostería, restaurada. 



Vivenda en abandono. 



Tramo final do recorrido. 




Propiedade sen vida, de casa valida. 



A súa lonxitude é importante. 



Ventanuxo, ou respiradeiro dunha posible corte de animais. 



E enriba, unha xanela de parte da vivenda. 



De fronte, un lateral do paço da Peña do Ouro. 



Ponte con sinal para a Casa do Torno e



e senda por riba dela. 




Seghuimos deica abaixo.  



Casas dentro do paço. 



Diversos sinais que nos informan de diferentes realidades. 


Cançelo, muros e postes de pedra, con enreixado na Penha do Ouro. 



Baixada a Noia. 



Diferentes espeçies de árbores. 




Estrada con direcçión Boiro. 



Volvemos neste sentido, por este traxecto. 



Atopamos bosque en ámbalas marxes do recorrido.



Vivenda en linha lonxitudinal co cruçeiro da Rúa Nova. 



Camelias e outras espeçies vexetais na horta desta casa.



Proseguimos a pendente inferior da aldea pola estrada principal. 



Perspectiva de horta, muros cancelo. 




Todos estes terrreos, como en todas partes, foron minados no seu día para terra de lavor. 



Aghra co río que a percorre. 



Escaleiras entre muro de pedra. 



Frutais e plataneiro. 



Viña en parra. 



Outra aldea máis alá da Aghra. 



Ovella paçendo na horta. 



As margharidas brancas tratan de poboar o muro de cemento.




Casa da Chica, onde había taverna e ultramarinos ata hai poucos anos.




Segundo conta a dona, ela veu da casa do Ghorrión, de Soborviñas. Relata que coidaran a um home desta casa da Chica e por iso lles quedou tal apodo. 



Hórreo enfronte da casa da Chica que posiblemente sexa da mesma dona. 




Pinche e fachada do hórreo.




Outro hórreo veçinho. Tamén, neste caso, é un hórreo mixto de cantería e madeira. 



Mestura de hortas e muros de contençión á beira da estrada. 


As flores queren recuperar o seu sitio. 



Antigas casas de pedra coas súas hortiñas.



Eira con madeiro para fender a lenha.



Horta de patacas delimitado con arame e camiño de pés ao seu carón.



Perspectiva de Soborviñas, em direcçión Boiro. 



Outra horta de patacas, mes e pico antes da súa recolleita. 



Camposo entre casas coa súa lenha. 



Casas antigas na beira esquerda da foto. 



Hórreo mixto. 



Subimos por un caminho á beira desta horta e atopamos unha ghaliñas ceibas peteirando comida no chan. Detrás delas, vemos o hórreo desmontado do principio da viaxe. E xunto del, no pinche norde, está a señora Pepa da Eira. 



Vista do pinche norde do hórreo mixto que ollamos anteriormente entre as casas antighas. 


As ghalinhas no seu mundo. 



Silveiras ao pé das casas velhas. 



Estamos cheghando ao punto onde começamos a viaxe. 



Casa de pedra enfoscada, con asento de pedra perto da porta. 



Ao fondo vemos un portal de madeira. 



Esta era a fraghua de Rogelio, o ferreiro de Soborviñas do século pasado. 




Tellado con tellas do país. 





Leira e ao fondo, bosque natural que bordea o río. 



Fachada este da casa dos finados, Ramón e Saladina. 


Viña e frutais.



 Perto do principio. 




Frutais en flor. 



Estamos en primavera. 




Casa pequena dun só andar. 




Porta de madeira con marco de pedra. Ten un burato na parte superior para ver quen chama. E na base, a ghateira, 



por onde entraban e saían os ghatos da casa.



Xanelas de madeira, con marcos de pedra. No seu interior poden apreçiarse as contras de madeira pintadas de verde. 




Ao remate desta linha amarela, xirando á dereita, atopáse o vieiro cara á aldea que percorremos desde o inicio.




A outra marxe da estrada, 



coa súa estrema do lughar en forma de valado métalico verde. 




Direcçión Lousame e Boiro.  



Cruçeiro nomeado "de Soborviñas" e coa aldea, pertençe á parroquia de Arghalo, Noia. 



Distintas perspectivas do cruçeiro, restaurado, logho dun acçidente de coche.



A casa, cunha boqueira na fachada, por mor dun vehículo que se empotrou nela. 



Parte de riba do cruçeiro



 e súa base. 



 Lateral, 



 coas vistas das dúas partes. 



Perspectiva do cruçeiro, desde a outra cara. 



 Enfoque da imaxe, desde perto. 

 


Base e columna desde o punto do terreo con máis caída.




Casa vella, xa inçada de hedras. 



Tellado a caer.



Porta de madeira aberta 



Interior da casa, con perigho de derrube.



Diferente ánghulo. 



Oco, ou espaço redondo dun posible báter típico que depositaba, probablemente nas cortes. Ou senón, baixada ao soto. 



A casa, pola súa parte de máis desnivel.



Dirixíndonos ao pinche sur da casa, pola estrada prinçipal.



Tramo final de Soborviñas, en sentido Merelle, parroquia de Tállara. 



Estamos case na estrema da aldea de Soborviñas, 



a cal inclúe dentro do seu territorio, esta casa de cor branco.