TRASLADO DO MOSTEIRO Á VILA DE NOIA, 2.ª PARTE, por Ramón Laíño

Atopámonos na corredoira que vai por detrás da ighrexa, en concreto, da capela da Epístola correspondente ao altar maior. O cordón fransçiscano decora a porta da ala septentrional.

Hai dous contrafortes, ou estribos nos esquinais, que permiten ao muro resistir empuxes, transmitindo as carghas transversais á cimentaçión. 

 

Vemos un escudo dunha casa nobiliar.

Xardín con árbore. 

 

Fin da corredoira, e ollamos para atrás o tramo recorrido.

Casa antigha, perto da ighrexa.

Ao seu carón, érghuese outra vivenda máis alta, con arcos de xanelas estilo oxival en balcóns saíntes, e tamén marcos rectanghulares en balcóns abertos.  

Comprobamos que na esquina da capela prinçipal, perto do contraforte, 

 

hai un blasón ou escudo.

Perspectiva frontal da referida secçión.

 

Imos encarando a fachada da capela da Epístola.  

E na fronte superior do contraforte esquerdo, encóntrase un escudo dunha casa nobre.

Capela Epistolar.

Outra perspectiva desta capela. Vense pombas no tellado.

 

Lateral da ighrexa de San Françisco. 

 

Xardín.

Pedra decorando o xardín fronte á fachada sur da ighrexa de San Françisco.

Fonte deste patio.

O convento de San Françisco que forma conxunto coa ighrexa, foi construído no ano 1522, por doaçóns da nobreça do lughar, mesturando estilo ghótico e renaçentista. Dunha soa nave dividida en cinco tramos, moi espaçioso e proporçionado. Ten planta de crus latina con braços de cruçeiro curtos e capela maior rectanghular. 
 

Na data referida do parághrafo anterior, érghuese a capela maior da nova ighrexa de San Françisco, da que son benefactores os marqueses de Vilagharçía.

Chama a atençión o feito de que se empregha, como se di textualmente en documentos escritos: “toda la cantería labrada y arcos y puertas, y las demás piedras de molduras que se han sacado del monasterio de San Francisco el viejo”; é diçir, o que anteriormente existeu en Sueiro. Tamén se seghuiron as obras ghraçias ás esmolas dos devotos.

A ighrexa de San Françisco pertençeu ao convento dos françiscanos. Atópase na Alameda de Noia. É un edifiçio do século XVI, de estilo renaçentista, erghuido ghraçias ás doaçóns das familias de Noia. Tellado de tella, torre-campanario de tres corpos, obra do mestre Rodrigho de Sedo.

Os françiscanos instaláronse na vila de Noia no ano 1522. 

 

Poden verse numerosos escudos e blasóns, tanto no exterior coma no interior do templo.

Arboreda do xardín.

Fachada entrada lateral e frontal da ighrexa de San Françisco.

Escaleiras e parte do patio.

Entrada do templo, e casa do conçello.

No antigho solar do convento de San Françisco erghueuse no século XX o paço muniçipal, aproveitando peças doutras construcçións antighas.

 

Na parte posterior do convento, do cal forma parte, amósase un fermoso claustro, de estilo oxival renaçentista. Trala exclaustraçión dos françiscanos instaláronse as dependençias municipais sobor o claustro alto, e no baixo situouse o cárçere.

Frontal e campanario.

Porta de entrada oxival, característico do estilo ghótico.

Interior do templo. A bóveda desta capela así como das capelas laterais, son de cruçería propias de finais do ghótico tardío, sostidas por nervaduras de complicada factura.

Arcos con nervadura, sillares, bancos para sentarse e altar maior ao fondo.

Nunha destas capelas laterais atópanse dous sepulcros de fins do século XVI que presentan cabaleiros coas súas armas e cabeças descansando sobor almofadas. 

Moitos cabaleiros foron enterrados nesta ighrexa pero as sepulturas desapareçeron coa desamortiçaçión de Mendizábal no século XIX. Tamén desapareçeron interesantísimos documentos que se custodiaban no seu arquivo. Consérvanse dúas tumbas na capela Epistolar.

 

Na clave do arco, sobor o sepulcro do cabaleiro da Orde de San Xoán de Malta, Françisco Bermúdes de Castro, hai un escudo coa crus desta Orde.

O sarcófagho que gharda os restos deste cabaleiro ten sobor a tapa a súa estatua xaçente, coa mesma crus de Malta sobor do peito. Unha inscripçión e un escudo serven para identificar á persoaxe aquí enterrada. O cabaleiro apareçe vestindo armadura completa coa viseira levantada, pareçe durmir. A man esquerda semella que a usa para descansar, mentres a outra apóiaa nas costas. Os pés descansan sobor un can.

No outro sepulcro pódese ler: “aquí xaçe Pedro de Losada, fillo de Alvaro Vasques de Sanabria e súa muller Inés Ianes Dacosta, contino da súa Maxestade”.

Denominábase contino a cada un dos cen membros da Gharda Real que velaban, de cotío polos monarcas e súa familia. 

Corpo creado por don Alvaro de Luna, deica mediados do século XV, en tempos de Xoán II de Castela, para defender ao monarca dos continos ataques da nobreça e que, máis tarde, os Borbóns transformaron no Real Corpo de Alabardeiros.

No seu interior destacamos a capela da Epístola e o seu retablo do século XX.

Por outra banda, no lado da Epístola ábrese un nicho, que se chamou do Ecce Homo- por ser durante moito tempo o sitio de tal devoçión-, na parte do evanxeo disponse outro, que se correspondeu co saghrario, ademáis da porta de acçeso á sacristía.